Chief Technology Officer nieuw zwaargewicht op arbeidsmarkt

Chief Technology Officer nieuw zwaargewicht op arbeidsmarkt

Steeds vaker zit er een Chief Technology Officer in de directiekamer naast de CEO, CFO, CMO en COO. De reden is duidelijk. Geen bedrijfskundige of financieel expert is in staat het duizelingwekkende aantal technologische vernieuwingen te beoordelen op hun strategische impact. De CTO kan dit wel. De CTO durft te kiezen voor vernieuwingen die zowel tegendraads zijn als kansrijk. "Wild ducks zijn we."

Kan een bedrijfskundige van een grote ict-onderneming beoordelen of een nieuwe marktpartij een interessant algoritme heeft ontwikkeld voor onderzoek naar de oerknal? Natuurlijk niet. Een bedrijfskundige staat met zijn mond vol tanden. Oerknal? Algoritme? Het is te hoog gegrepen, niet alleen voor bedrijfskundigen overigens, ook voor financieel experts en communicatiespecialisten. Om de afweging te maken moet je Chief Technology Officer.

De CTO is een nieuw zwaargewicht op de technische arbeidsmarkt. Ook detacheringsbureau TMC is die mening toegedaan. ‘De laatste jaren duikt er steeds vaker een nieuwe chief op in de besturen van bedrijven', lezen we op de website van TMC, dat onlangs het platform Connecting CTO's startte. Op de vraag of TMC enkele CTO's voor dit artikel in de aanbieding heeft, vallen de namen van de technische evangelisten van TNO, DSM, Shell, ASML, Health Valley, TomTom en Bosch. Uiteindelijk kreeg de redactie drie echte CTO's te spreken over hun rol binnen het managementteam: drs. ing. Gerard Smit (IBM Benelux), ir. Chandler Hatton (SimGas) en ir. Vincent Kwaks (Vanderlande). Welke keuzes maken ze? En waarom?

Zelflerende computers
"Wild ducks zijn we", zegt Gerard Smit van IBM Benelux, doelend op de zeldzame combinatie van kwaliteiten die de CTO bezit: fascinatie voor baanbrekende technologie en inzicht in financiële rendementen. Smit: "Wij screenen belangrijke trends op het snijvlak van markt, bedrijfskunde en technologie, en leggen deze in Jip en Janneke-taal uit aan onze mede-bestuurders. Wat betekenen beslissingen? Moeten we investeren? Levert een overnamekandidaat toegevoegde waarde op? Daarover worden wij geacht verstandige dingen te roepen."

In de directie van IBM Benelux zitten naast Smit ook de General Manager Benelux, de CMO, CFO, COO en de zes businessunit-directeuren. Smit: "Het gebeurt dat ik om tien uur 's avonds word gebeld door onze General Manager voor het maken van een snelle beslissing. Ik stel dan een onderzoeksteam samen om te beoordelen of een technische oplossing haalbaar is of een financieel verhaal winstgevend."

Als Smit de ontwikkelingen noemt waarover beslissingen genomen moeten worden, snappen we meteen waarom zijn mede-bestuurders het soms benauwd krijgen. Smit vertelt met veel plezier over de al genoemde samenwerking met andere partijen voor onderzoek naar de oerknal, sensortechnologie voor watermanagement, de zelflerende supercomputer Watson (die in dialoog met een oncoloog adviseert bij complexe vraagstukken over kanker) en cognitieve computing met neuronenchips voor zelflerende computers. Smit: "Die chips hebben 256 neuronen (processoren), 256 axiomen (geheugen) en 64.000 synapsen (verbindingen). Er zit neurowetenschap, nanotechnologie en supercomputing. Computers gaan leren, denken en handelen zoals een mens. Wij steken daar veel geld in, maar onze General Manager laat de afweging graag over aan ons technici."

Zwaar adviserende rol
Een wilde eend durft onorthodoxe stappen te zetten. Dat geldt ook voor CTO's. Regelmatig komt Smit met partners uit onverwachte hoek op de proppen. Hij vertelt: "Een marktpartij had een ventilator ontwikkeld met een dusdanig gecomprimeerde luchtstroom dat het aantal DB's met 25 procent omlaag kon, het energiegebruik daalde en de koelingscapaciteit steeg. Die technologie werd tot dan toe alleen voor koelkasten gebruikt maar is ook voor computers heel geschikt. Daar zou iemand anders uit de directie nooit op komen."

Een soortgelijk verhaal tekenen we op bij Vanderlande Industries, specialist in geautomatiseerde systemen voor bagage-afhandeling en sorteren van pakketten in distributiecentra. Bij Vanderlande is Vincent Kwaks de CTO. Op strategisch, tactisch en operationeel gebied kijkt Kwaks wat er gebeurt in de markt. Hij heeft een "initiërende en zwaar adviserende stem" in Vanderlande's Innovation Roadmap. Voor technische inhoud is Kwaks de man. Ook beslist hij over de vraag of strategische kennis zelf in huis gehaald moet worden of uitbesteed.

Kwaks: "Gezien ons businessmodel moet Vanderlande innovatief zijn. Als CTO moet ik dus wel out-of-the-box denken. Cradle to cradle (recyclen en biologisch afbreekbaar maken van machines en restmaterialen) is voor ons een belangrijke ontwikkeling. Via Michael Baumgart kwamen we in contact met totaal nieuwe partners en technieken. Die koppelen we aan de nieuwste trends in ons eigen vakgebied, zoals vision-technologie, mechatronica, realtime-besturing, energietechniek en materiaalkunde. Als we dat goed doen, bereiken we meerwaarde voor klanten als Plus, Zalando, Amazon en Nike. Die behalen meer rendement als ze een Vanderlande-systeem aanschaffen dan als ze hun geld op de bank. 

Regisseren en stuwen
Ook in de bestuurskamer van SimGas horen we de stem van de CTO. SimGas is een ontwerp- en productiebedrijf voor betaalbare basisvoorzieningen (energie en sanitatie) voor consumenten in Afrika en Azië. Het managementteam van SimGas Nederland bestaat uit een CEO's, een businessdeveloper en CTO Chandler Hatton. Zij regisseert de productstrategie en stuwt de productontwikkeling. Hatton: "Mijn R&D-team is betrokken vanaf de eerste schetsen tot aan onze productielijnen in Tanzania en Kenia. We willen marktleider worden in Afrika en Azië. Om dat te bereiken maak ik beslissingen over strategische investeringen in productontwikkeling en joint ventures met sterke partners."

Biogas heeft bijzondere eigenschappen. Het zorgt dat ziekte en sterfte onder vrouwen en kinderen door luchtvervuiling binnenshuis sterk vermindert. Koken op biogas in plaats van hout zorgt dat keukens schoon en roetvrij blijven. Bovendien gaat gebruik van biogas ontbossing en verwoestijning tegen.

SimGas maakt deze duurzame technologie bereikbaar voor grote groepen mensen door tot in extreme mate te innoveren. De systemen moeten in drie dagen gebouwd kunnen worden (in plaats van drie weken), licht van gewicht zijn (150 kilo aan gerecycled kunststof in plaats van 12.000 kilo aan beton en baksteen), op grote schaal geproduceerd kunnen worden en zó goedkoop zijn dat huishoudens in de genoemde regio's er eentje kunnen betalen.

Met behulp van R&D schat Hatton in wat de veelbelovende ontwikkelingen zijn. Hatton: "Goede R&D kost veel minder dan een matig product in de markt zetten. Onze R&D-trajecten komen voort uit nauwe samenwerking met de businessdevelopers en het operations team. De wisselwerking tussen de productontwikkeling in Nederland en de implementatie in Oost-Afrika vraagt om korte communicatielijnen en flexibele werkprocessen. Pas dan kan een technisch innoverend concept een marktrijp product worden."

Ballonnetje doorgeprikt
De CTO houdt voeling met trends Dat heeft zo zijn voor- en nadelen. Een multinational als IBM wordt bestookt met ‘baanbrekende' ideeën van creatievelingen en gelukszoekers. De meest veelbelovende worden getest. En soms doorgeprikt als een ballonnetje. Gerard Smit heeft daar een aardig voorbeeld van: "Een paar maanden geleden werd ik benaderd over een compressie-mechanisme dat een miljoen keer verbeterd kon worden. Dat hebben we getoetst in ons Research Center in Zürich. Het bleek een broodje aap-verhaal."

Ook Kwaks van Vanderlande wordt regelmatig voor het blok gezet. Dat betekent: testen. Kwaks noemt RFID-technologie: "Die ontwikkeling hangt al dertig jaar boven ons vakgebied. Het is een fantastische techniek voor labelen en traceren van producten. We zijn daar een paar keer aan begonnen en weer mee gestopt. De laatste keer was nog niet zo lang geleden na een test op luchthavens. We constateerden dat het aantal luchthavens dat ermee verder wilde beperkt was. Bovendien was er al kennis aanwezig bij een van onze partners. Toen heb ik gezegd: dit moeten we niet willen."

recente artikelen

gepubliceerd in diverse (vak)media

“Wat gezondheid is moet iedereen zelf bepalen”

Noord-Limburg wil de gezondste regio van Nederland worden en heeft grootse plannen. Het klinkt aantrekkelijk maar een burgerraadslid uit Horst aan de Maas heeft felle kritiek.

Lees artikel »

Securityproject Melissa hackt Russische hackers

Na Deadbolt en Genesis Market werd onlangs de hackersgroep Qakbot opgerold, mede dankzij het cybersecurityproject Melissa. Arwi van der Sluijs is er trots op en vertelt.

Lees artikel »

Pfas-zaak Dordrecht zet forever chemicals op radar

Het gevaar van pfas voor de volksgezondheid is niet meer te bagatelliseren door de recente rechtszaak tegen Chemours in Dordrecht. Maar pfas is here to stay. Hoe nu verder?

Lees artikel »

Het wonder van geperst, verhit en gefilterd gras

Start-up Grassa claimt meer eiwit uit gras te kunnen halen dan de koe. Gras is niets minder dan een wonderplantje volgens directeur Rieks Smook: "Er kan zoveel méér met gras."

Lees artikel »

Moleculair bioloog over gedrag en kwantumfysica

Moleculair bioloog en therapeut Lianne Hermers gebruikt de kwantumfysica om bewustzijnskracht te ontdekken. Haar cliënten lossen mentale problemen zelf op zonder pillen.

Lees artikel »

Overvolle binnensteden hunkeren naar fresh air

Bedrijfsbussen op diesel mogen vanaf 2025 veel Nederlandse stadscentra niet meer in. Met elektrische steps, cargo-bikes en (bak)fietsen vinden monteurs hun weg in de binnenstad.

Lees artikel »

Google wil onze medische data, maar wat willen wij?

Care Studio van Google Health heeft aangekondigd in de VS patiëntendossiers te willen gaan beheren. Huisarts Huib Rutten ziet risico's: "De regie moet altijd bij de patiënt blijven."

Lees artikel »

Bouwvallig Blackpool, walhalla voor kansarmen

De Engelse badplaats Blackpool werd onlangs belachelijk gemaakt door minister Helen Wheeler. Ze bood haar excuses aan maar met financiële steun schiet de stad meer op.

Lees artikel »

Mark Soetman levert de primeur: rauw krabbenvlees

Start-up Crustalicious heeft een machine ontwikkeld die kleine krabben in zes stappen ontdoet van pcb's, zware metalen, ingewanden en schaal. Een wereldprimeur!

Lees artikel »

Meneer Parkinson gaat niet weg, maar boksen helpt wel

Parkinson dendert als een epidemie door Europa. Om het ziektebeeld te vertragen worden steeds meer bokstrainingen speciaal voor Parkinson-patiënten verzorgd.

Lees artikel »